Қырық құдық ауылы орта мектебі
Мектепішілік іс-шара
«Сыбайлас жемқорлыққа қарсы
күрес»
Внеклассное мероприятие
«НЕТ-коррупции!»
Орындаған:
З. Ербол
А. Маденова
2017-2018 оқу жылы
Сабақтың тақырыбы: «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес»
Тема
урока:
«НЕТ-коррупции!»
Тәрбие сағатының мақсаты:
Мақсаты:
1.“Сыбайлас-жемқорлық” деген ұғымды
түсіндіріп,пайда болу жағдайлары жайлы түсінік қалыптастыру.
2.Өз көзқарастарын білдіріп,дүниетанымдарын
кеңейту.
3. Өз мемлекетіне жауапкершілікпен қарау және
әділдікке тәрбиелеу.
Цели мероприятия:
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі:
-Сыбайлас-жемқорлық деген не?
(оқушылардың пікірлері тыңдалады)
Вопрос: Многие сравнивают коррупцию с
болячкой. У каждой болячки есть свои причины, которые нужно лечить. Каковы же причины
коррупции?
Причины коррупции:
- Низкая
заработная плата государственных служащих
- Незнание
законов
- Желание
легкой наживы
- Частая
сменяемость лиц на различных должностях
-
Нестабильность в стране
- Коррупция
как привычка
- Низкий
уровень жизни населения
- Слабая
развитость государственных институтов
-
Безработица
-
Неразвитость институтов гражданского общества
Вопрос: Что вы знаете из истории борьбы с
коррупцией в нашей стране?
Баяндамашы:Сыбайлас-жемқорлық деген не?
“Сыбайлас-жемқорлық” деген “параға сатып
алу”, “пара” ретінде, "corruptio" деген латын сөзін алып, анықтауға
мүмкіндік береді. Рим құқығында сондай-ақ "corrumpire" түсінік
болған, ол жалпы сөзбен айтқанда “сындыру, бүлдіру, бұзу, зақымдау, жалғандау,
параға сатып алу” деген түсінік берген де, құқыққа қарсы іс-әрекетті білдірген.
Орыс тілінің түсіндірме сөздігі сыбайлас-жемқорлықты пара беріп сатып алу,
лауазымды адамдардың, саяси қайраткерлердің сатқындығы ретінде сипаттайды.
ҚР “Сыбайлас-жемқорлықпен күрес туралы” Заңы сыбайлас-жемқорлыққа
келесідей анықтама береді. Ол: “...мемлекеттік міндеттерді орындайтын адамдар,
сондай-ақ соларға теңелген адамдар, өздерінің лауазымды құзыреттерін және
онымен байланысты мүмкіншілікті немесе өз құзыреттерін басқаша пайдаланып
мүліктік пайда алу үшін заңмен қарастырылмаған мүліктік жайлылықты және
артықшылықты қабылдау, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалармен аталмыш жайлылықты
және артықшылықты оларға заңсыз беруге осы адамдарды парамен сатып алу”.
2001 жылы Мексикада БҰҰ - ның Сыбайлас жемқорлыққа қарсы конвенциясына
қол қоюға арналған. Дүниежүзілік конференция ашылды
БҰҰ. 2003 ж 9 желтоқсан күнін халықаралық сыбайлас жемқорлыққа қарсы күн
деп жариялады.
Учитель сообщает
дополнительную информацию о видах и формах коррупции:
В
зависимости от сферы деятельности коррупция проявляется в следующих формах:
Коррупция в
сфере государственного управления касается стоящих у власти государственных
служащих (чиновников), которые распоряжаются государственными ресурсами и
принимают решения не в интересах государства и общества, а исходя из корыстных
убеждений.
Парламентская
коррупция выражается в покупке голосов избирателей вовремя выборов.
Деловая
коррупция возникает
при взаимодействии власти и бизнеса. Например, в случае хозяйственного спора
стороны могут стремиться заручиться поддержкой судьи с целью вынесения решения
в свою пользу.
Коррупция на
предприятиях выражается в том, что сотрудник коммерческой или общественной организации
распоряжается не принадлежащими ему ресурсами и за счет этого незаконно
обогащается.
Бытовая
коррупция порождается
взаимодействием рядовых граждан и чиновников. В нее входят различные подарки от
граждан и услуги должностному лицу и членам его семьи.
В жизни
часто нарушают наши права, нам приходится отстаивать права, а нарушенные
восстанавливать. Командам необходимо восстановить слова в течении определенного
времени.
1 - оқушы
Жамандыққа тосқауылды қояйық,
Пара алғанның жолы жабық қой анық,
«Қазақстан - 2050»- айқын жол,
Күресейік, жемқорлықты жояйық.
2- оқушы
Әр ата - ана өнеге берсін балаға,
Тәрбиесіз шоқ жұлдыздың жанама,
Адалдыққа, даналыққа үйретсең,
Жолдан таймас ар болған соң санада.
3 - оқушы
Пара алғандар темір тордан әрі асар,
Алса да оны мойындамай санасар,
Беделі кетіп, қайыры қашып ортадан,
Мәнді өмірі енді қайтіп жарасар.
4 - оқушы
Қазақ елі байтақ болсын десеңіз,
Жемқорлықтың жолын бірге кесеміз,
Сонда ғана жер гүлденер, ел байып,
Сонда ғана шарықтаймыз, өсеміз.
5 - оқушы
Егеменді өсер елде тұрам Мен,
Білдіремін сезімімді жыр - әнмен.
Жолыменен Елбасының жүрейік,
«Жемқорлыққа жол жоқ»- деген ұранмен.
Топтық жұмыс: «Егер мен болашақта Қазақстан
Республикасының президенті болсам, сыбайлас жемқорлықпен қалай күресер едім?»
(Әр топ постерге өз ой-пікірлерін жазып,
қорғайды)
Задание: Разгадать ребусы в течение 3
минут, дать объяснения понятиям.
1
команда - тажШан,
циярупКор
Шантаж -
угроза разоблачения, разглашения сведений, которые объект шантажа хотел бы
сохранить в тайне, с целью добиться какой-либо выгоды.
Коррупция -
сращивание государственных структур со структурами преступного мира в сфере
экономики, а также продажность и подкуп политических и общественных деятелей,
государственных чиновников.
2
команда – каВтзя, ствотельгамоВы
Взятка -
плата или подарок должностному лицу за незаконные действия в пользу дающего.
Вымогательство
- не обусловленное правом, не предусмотренное законом требование передачи
денег, имущественных ценностей, сопровождаемое разного рода угрозами, обманом
со стороны вымогателей.
Сахналық көрініс (Әр топтан екі оқушы шығып, берілген
мәтінге байланысты өз іс- әрекеттерін көрсетеді)
(Мини-сценки учащихся на тему «Нет-коррупции»).
Ситуациалық
жағдай
1 топтың
тапсырмасы: Компьютер ойнауға ақша таба алмай
отырған Ерлан мен Марат біраз ақылдасады. Ерланның есіне асханада ақша
майдалатқан Қайрат түседі. Сол Қайратты қорқытып, ақшасын тартып алу керектігін
Маратқа айтады. Сол мезетте келе жатқан Қайратты Марат алдап шақырады. Ойында
арам ойы жоқ Қайратты Ерлан келіп бас салып, ақша тауып беруін талап етеді.
Алғашқыда ойын екен деп ойлаған ол ақшасының жоқ екендігін айтса да, соңынан
бұл істің қалжың емес екендігін ұғып, қалтасындағы бар ақшасын бере салады.
Аман - есен құтылғанына қуанған ол анасына айтатындығын ескертеді. Ерлан мен
Марат егер бұл істі біреуге айтсаң, онда жақсылық болмайтындығын Қайратқа
жақсылап ұғындырады.
Сұрақтар: 1. Осы көріністе баланың қандай құқығы
шектелген?
2. Ерлан мен Марат қандай қылмыс жасады?
3. Ерлан мен Мараттың қылмыс жасауына не себеп
болды?
Задание: Рассмотреть ситуации и
указать, ссылаясь на статьи ФЗ "О противодействии коррупции", в
которых из них представлены случаи коррупции, а в которых нет.
1. В
благодарность за то, что врач вылечил её тяжело больного ребёнка, Галина
подарила врачу букет из цветов своего сада.
2. Бухгалтер
Иванова С. использовала поддельные счета, которые содержат неверную информацию.
3. Кандидат
в депутаты договорился фирмой о финансировании её выборов в органы
государственной власти, взамен обещал помогать этой фирме получать хорошие
заказы.
2 - топтың тапсырмасы: Нұрлан 5 - сыныпта оқиды. Нұрланның білім алуға деген
талабы жақсы. Оқыса жақсы оқитын оқушылар қатарынан орын аларлық қабілеті бар.
Бірақ ата - анасының тәрбиесі баланы жолдан тайдырады. Нұрланның ата - анасы
бала тәрбиесіне жауапсыз қарайды. Баланы сабақтан себепсіз жиі қалдырады, кейде
тіпті апталап келмей қалатын кездері де болады. Мектепте, сыныпта ата -
аналарға байланысты өтетін жиындарға да келмейді. Сынып жетекшісі осы жағдайға
байланысты Нұрланның үйіне барып, ата - анасымен бірнеше рет әңгіме
жүргізгенімен еш нәтиже шықпайды. Ата - анасы құрғақ уәде беріп құр шығарып
салады. Бірер күн өткен соң жаңағы оқиға қайта қайталанады. Білім алу баланың
басты міндеті екенін біле тұра оны орындауда әке - шешесі салғырттық танытады.
4.
Государственное должностное лицо пользуется служебным автомобилем и топливом в
личных целях.
5. Иван
вынужден был отблагодарить чиновника, сознательно тянувшего время для решения
его вопроса.
6.
Должностное лицо правительства поздно приходит на работу, рано возвращается с
работы и в рабочее время занимается личными делами.
Сұрақтар: 1. Нұрланның ата - анасының қылығын
қалай бағалайсыздар?
2. Сынып жетекшісінің орнында болсаңыз не істер
едіңіз?
3. Ата - ананың бала алдындағы міндеттері
қандай?
Сыбайлас-жемқорлықты қалай жоюға болады?
1.Пара бермеу және алмау.
2.Мақсаты нәтижелерге жету үшін,өз
мүмкіншілігіңмен жетуге тырыс.
3.Парақорлықты көрсеңіз жергілікті органдарға
және ақпарат көздеріне хабар беріңіздер.
Адамгершілік, әділеттілік туралы мақал-мәтелдер .
1.Адамгершілік болмай,
Әділдік болмас.
2.Адамның ұяты бетінде,
Адамгершілігі ниетінде.
3.Адамгершілікке арналған үш сауап бар: Шөлге құдық қазған бір сауап,
Өзенге көпір салған бір сауап,
Жолға ағаш еккен бір сауап.
4.Адалдық — ардың ісі.
5.ШЫНДЫҚ ЖОҚ ЖЕРДЕ СҰМДЫҚ КӨП.
6.Адамның әдемілігі шыншылдығында.
7.Ақихат сөзде алалық жоқ.
8.Әділ айтқан жеңер.
9.Әділдікке жығылмайтын адам жоқ.
10.Әкімің әділ болмаса жұрт бұзылады,
Саудаң әділ болмаса нарық бұзылады.
Мемлекеттік құрылымдардың қандай әрекеттері жемқорлыққа жатады? Басқа
мемлекеттік органдар, мекемелердің жұмысына заңсыз жолмен араласу; Қызметтік
лауазымды пайдалана отырып, жеке басының не туыстарының материалдық
қызығушылықтарын қанағаттандыруға байланысты мәселелерді шешу; Мемлекеттік
қызметке заңда белгіленбеген басымдықтарға ие болып өту және өсу; Шешімді
дайындау мен қабылдау барысында біреуге заңсыз жолмен басымдық беру;
Кәсіпкерлік қызметті не басқа табыс әкелетін саланы жүзеге асыруда заңда
белгіленбеген кез келген әрекетпен көмек көрсету; Мемлекеттік қызметті жүзеге
асыру барысында алынған ресми жариялануға жатпайтын ақпаратты жеке мүддеге
пайдалану; Заңда жариялауға рұқсат етілген деп бекітілген ақпаратты беруден бас
тарту, оны кешіктіру, жалған не толық емес ақпарат беру, заңда жариялауға
тиістігі бекітілмеген ақпаратты жеке және заңды тұлғалардан талап ету; Жоғары
тұрған ресми тұлғаларға қызметтік емес ілтипат көрсету не сый жасау (әдепті
және қонақжайлылық бойынша жалпы қабылданған нормаларға сәйкес символикалық
ықылас көрсету, символикалық кәдесыйлар тарту, сонымен қатар, ресми және
хаттамалық шараларды өткізуді қоспағанда); Жеке және заңды тұлғалардың
құқықтары мен заңдық мүдделерін қанағаттандыруға тосқауыл болу; Мемлекеттік
немесе осыған теңестірліген қызметі үшін жеке тұлғалар мен мекемелерден
ақшалай, қызметтік және басқа формада сый алу.
6.Сабақты қортындылау:
Ел
болып еңсемізді көтеріп, тәуелсіздігімізді алып, шаршы әлемге танылдық,
Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың көреген саясатының арқасында
мемлекетіміздің тамыры тереңге тартып, нығая түсуіне бағытталған құқықтық
заңнамалар қабылданып, ел экономиясы мен әлеуметтік жағдайы түзеліп, әлем
мемлекеттерінің ортасынан өз орнын айқындады. Бүкіл әлемге өзінің
біртұтастығыменен, ажырамас бірлігімен танылды. Қоғам дамуының жаңа жолын
таңдап, уақыттан туындаған әр түрлі кеселдерден айығуды міндет етіп қойды. Ол
жол – Президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың бастауымен алға қойылған
сыбайлас жемқорлықпен күрес жолы.
Құрметті оқушылар әрқашанда адамдық жақсы қасиеттерді сақтап,мақсаты
нәтижелерге жету үшін,өз мүмкіншіліктеріңмен жетуге тырысыңдар.
Вывод: Коррупция - препятствие к
экономическому росту и развитию, ставит под угрозу любые преобразования.
Коррупции может быть подвержен любой человек, обладающий какой-либо властью:
чиновники, судьи, администраторы, депутаты, экзаменаторы, врачи и т.д. Всех их
движет один стимул - получить экономическую прибыль. Но при этом они испытывают
риск разоблачения и наказания. Как необходимо бороться с мошенничеством, подкупом,
вымогательством, взятками в современном обществе?
Прежде
всего, нужно начать с самого себя и требовать устранения коррупционных
проявлений от окружающих. Эффективность борьбы зависит от взаимодействия всех
ветвей власти, их ответственности за процесс оздоровления общества. Необходимо
быстро реагировать на все виды проявлений коррупционных правонарушений,
справедливо давать наказания. Тогда в глазах окружающих возрастет авторитет,
вера и уважение к структурам власти, общество осознает потребность в борьбе с
коррупцией.
Сыбайлас
жемқорлыққа
қарсы
күрес
1 топтың
тапсырмасы: Компьютер ойнауға ақша таба алмай отырған Ерлан мен
Марат біраз ақылдасады. Ерланның есіне асханада ақша майдалатқан Қайрат түседі.
Сол Қайратты қорқытып, ақшасын тартып алу керектігін Маратқа айтады. Сол
мезетте келе жатқан Қайратты Марат алдап шақырады. Ойында арам ойы жоқ Қайратты
Ерлан келіп бас салып, ақша тауып беруін талап етеді. Алғашқыда ойын екен деп
ойлаған ол ақшасының жоқ екендігін айтса да, соңынан бұл істің қалжың емес
екендігін ұғып, қалтасындағы бар ақшасын бере салады. Аман - есен құтылғанына
қуанған ол анасына айтатындығын ескертеді. Ерлан мен Марат егер бұл істі
біреуге айтсаң, онда жақсылық болмайтындығын Қайратқа жақсылап ұғындырады.
Сұрақтар: 1. Осы көріністе баланың қандай құқығы
шектелген?
2. Ерлан мен Марат қандай қылмыс жасады?
3. Ерлан мен Мараттың қылмыс жасауына не себеп
болды?
2 - топтың тапсырмасы: Нұрлан 5 - сыныпта оқиды. Нұрланның білім алуға деген
талабы жақсы. Оқыса жақсы оқитын оқушылар қатарынан орын аларлық қабілеті бар.
Бірақ ата - анасының тәрбиесі баланы жолдан тайдырады. Нұрланның ата - анасы
бала тәрбиесіне жауапсыз қарайды. Баланы сабақтан себепсіз жиі қалдырады, кейде
тіпті апталап келмей қалатын кездері де болады. Мектепте, сыныпта ата -
аналарға байланысты өтетін жиындарға да келмейді. Сынып жетекшісі осы жағдайға
байланысты Нұрланның үйіне барып, ата - анасымен бірнеше рет әңгіме
жүргізгенімен еш нәтиже шықпайды. Ата - анасы құрғақ уәде беріп құр шығарып
салады. Бірер күн өткен соң жаңағы оқиға қайта қайталанады. Білім алу баланың
басты міндеті екенін біле тұра оны орындауда әке - шешесі салғырттық танытады.
Сұрақтар: 1. Нұрланның ата - анасының қылығын
қалай бағалайсыздар?
2. Сынып жетекшісінің орнында болсаңыз не істер
едіңіз?
3. Ата - ананың бала алдындағы міндеттері
қандай?